- هلن بوشبای
- بیبیسی
۳۱ خرداد ۱۴۰۲ - ۲۱ ژوئن ۲۰۲۳
کارگردان مستندی درباره تأثیر فیلمهای پورن که به کمک دیپ فیک ساخته میشوند، میگوید امیدوار است مستندش به مردم نشان دهد این فیلمها باعث چه آسیبهای بیحدوحصری میشوند.
فیلم دوستدختر مو بور من ساخته رزی موریس درباره اتفاقی است که برای نویسندهای به نام هلن مورت افتاده است. خانم مورت متوجه شد عکسهای او در وبسایتهای پورنوگرافی با استفاده از دیپ فیک استفادهشدهاند.
دیپ فیک یعنی استفاده از چهره یک نفر که بهصورت دیجیتالی به بدن فرد دیگری اضافه میشود.
هلن در این مستند میگوید فکر میکند عکسهای او از یک حساب فیس بوک قدیمی و همینطور عکسهای حرفهای که در فضای مجازی قابلدسترسی هستند برداشتهشدهاند.
در فیلم او را میبینیم که در حال مرور عکسهایش از ۱۹ سالگی تا ۳۲ سالگی است. او با دیدن عکسهای عروسی، جشنهای خانوادگی و دیدن عکسهای روزهای بارداریاش لبخند میزند.
همین عکسها بعداً به شکل دیجیتالی تغییر دادهشده و بر روی تصویرهایی از زنان درصحنههای جنسی خشونتآمیز قرار داده شدهاند.
او در این فیلم مستند در حالیکه رو به دوربین نگاه میکند میگوید: «باید خودم این تصویرها را به چشم میدیدم.» در این لحظه تماشاگران این فیلم مستند حس میکنند قرار است وارد گفتگویی ناراحت کننده شوند.
او ادامه میدهد: «زنی لبه یکتخت خواب نشسته است. او صورت من را دارد اما دهانش فرق دارد. او مشغول عمل جنسی است. بدن او آفتابسوختهتر از من است. اما دقیقاً همان خالکوبی روی بدن من را دارد.»
«او در حال نگاه کردن به یک پیغام است. متنی که از او دعوت میکند زن داخل عکس را تحقیر کند. زنی که من هستم.»
در متن، هلن با اسم دوستدختر مو بور من معرفی میشود (جی اف (گرل فرند) کوتاه شده دوستدختر است) و همین اسم برای فیلم هم انتخابشده است.
خانم موریس به بیبیسی میگوید در این فیلم میخواسته تأثیر این تصویرها بر هلن را نشان دهد. لحظههای پر از ترس، کابوسهای بسیار آزاردهنده و توهمهایی که در زندگیاش به وجود آمده است.
هلن در فیلم میگوید اغلب وقتی در خیابان است فکر میکند شاید عابران خیابان این عکسها را دیده باشند و از راز وحشتناک زندگی او خبر داشته باشند: «رازی که ناگهان مانند رازی وحشتناک در زندگی من شده است.»
این اولین بار نیست که او درباره تجربهاش حرف میزند. فیلمهای مستند دیگری هم درباره پورن دیپ فیک ساختهشدهاند. اما فیلم موریس چه فرقی با دیگر فیلمها دارد؟
خانم موریس میگوید: «فیلم من به کسانی که پورن دیپ فیک میسازند نمیپردازد. من علاقهای به آنچه در مغز کسی که چنین عملی انجام میدهد ندارم. هدف اصلی من این است که در این داستان قدمبهقدم با هلن همراه شوید.»
جعل عمیق؛ دردسرها و نگرانیهایش
«شما در هر مرحله همراه او هستید. وقتی من بار اول او را دیدم، تازه داشت با این موقعیت مواجه میشد و آن را برای خودش تجزیه تحلیل میکرد. تنها راه برای اینکه شما واقعاً احساس او را درک کنید این است که تماموقت در کنارش باشید.»
«آنچه در دیدار هلن برای من غیرمنتظره بود این واقعیت بود که میتوان به یک نفر بیهیچ تماس یا نزدیکی فیزیکی، تعرض جنسی کرد.»
«این انگیزه اصلی من برای فیلم بود.»
آسیب روحی که به کسانی که تصویرشان در پورن های دیپ فیک بهکاررفته ایجاد میشود، آسیبی جدی و واقعی است.
پروفسور کلر مک گلین از دانشگاه دورهام که متخصص سو استفادههای جنسی متکی بر تصویر است به بیبیسی میگوید: «تأثیر این نوع سو استفاده میتوانند زندگی فرد را از بین ببرد و کاملاً ویرانکننده باشد.»
!دیگر به چشمانتان هم نمیتوانید اعتماد کنید
او ادامه میدهد: «بسیاری از قربانیان میگویند پس از چنین اتفاقی دچار شکاف اجتماعی شدهاند به این معنی که زندگی آنها به دو قسمت، قبل از واقعه سوءاستفاده و بعد از سوءاستفاده تقسیم شده است. اینسو استفاده تمام جنبههای زندگی آنها از زندگی حرفهای تا خصوصی، اقتصادی و سلامت آنها را تحت تأثیر قرار داده است.»
هلن در فیلم میگوید: «احساس میکردم این تصویرها واقعی هستند. توضیح دادنش برای کسانی که با عکسهایشان چنین رفتاری نشده، سخت است و اینکه چه حسی ایجاد میکند. حتی بااینکه آنها هیچ یک از آن کارها را واقعاً با من نکردهاند.»
«اما کسانی که عکسهای من را بهکاربردهاند، همه این موقعیتها و کارها را در ذهن من کاشتهاند. تمام این عکسها را. نمیتوانم آنها را از ذهنم پاککنم طوری که انگار هرگز ندیدمشان. حالا دیگر حتی عکسهای عادی و ویرایش نشده را هم نمیتوانم مثل سابق ببینم.»
«وقتی به عکسی نگاه میکنم (مثلاً عکسی از خودم در پیراهن)، اگر آن را به شکل جدا و مستقل از این داستان ببینم، همچنان فکر میکنم تصویری از یک صحنه تعرض جنسی است.»
موریس درباره تأثیر این تصویرها بر هلن توضیح میدهد.
«جنبه خیلی آزاردهنده این است که شما نمیتوانید تصویر را بهراحتی از خاطره جدا کنید. آنطور که مثلاً عکس را جدا میکنید. وقتی به گذشته فکر میکنید نمیدانید آیا دارید آن لحظه بهخصوص را به خاطر میآورید یا اینکه عکسی که از آن لحظه دارید را به یاد میآورید.»
«اتفاقی که برای هلن در ارتباط با این تصاویر که برای او با خاطراتی گرهخورده بودند میافتد این است که حالا آن تصویرها بهقصد دیگری دوبارهسازی شدهاند و انگار یک سری خاطرات جعلی یا بهاصطلاح جعلی در آنها و در ذهن هلن کاشته شده است. نمیتوان آسیب ناشی از این وضعیت را با هیچ مقیاسی اندازه گرفت.»
«مانند این است که کسی به روان شما حمله کرده باشد. مسئله مربوط به وابستگی احساسی به تصاویر اصلی است.»
پروفسور اریکا رکلی از دانشکده حقوق کنت به بیبیسی میگوید او و همکارانش چند سال قبل با قربانیان تعرض جنسی متکی بر تصویر مصاحبه کرده بودند.
او میگوید: «یکی از قربانیان درباره استفاده از تصاویر بهصورت دیپ فیک گفت به نظر او آن عکس بههرحال هنوز عکسی از او است. و این کار همچنان سو استفاده و آزار محسوب میشود.»
طبق گزارشی که شرکت سنسینی ای آی در سال ۲۰۱۹ بر اساس رصد کردن دیپ فیک منتشر کرد، ۹۶ درصد تصاویر، تصاویر جنسی بدون رضایت شخص بوده و ۹۹ درصد این تعداد، تصویر زنان بودهاند.
پرفسور مک گلین هم تأیید میکند که: «زنان بهمراتب بیشتر شاهد چنین آزارهایی هستند و بیشتر مواقع مردان دست به این نوع آزارگریها میزنند.»
«جوامع سابقه درخشانی در دفاع از حقوق زنان ندارند و آن را جدی نمیگیرند. این روند درباره تصاویر دیپ فیک زنان هم صدق میکند. تعرضهای جنسی در فضای اینترنت اغلب دستکم گرفته میشوند و با آنها جدی برخورد نمیشود.»
هلن در فیلم دوستدختر مو بور من درباره نگرانی بیپایان در مورد فرد ناشناسی که این تصاویر را ساخته است، صحبت میکند.
میگوید: «در تکتک آن عکسها چشمههایم خیره به دوربین است. اما این شخص، کسی که این پروفایل را درست کرده است، او که تمام این تصاویر را جمع کرده، او هیچ چهرهای ندارد.»
هلن بعدازآن که فهمید پلیس هم قادر نیست هیچ کمکی به او کند و یا دنبال سازنده تصاویر برود، بیشتر از قبل وحشت کرد.
آنها به هلن گفتند هیچ کاری از دستشان برنمیآید و درنتیجه جرمی صورت نگرفته است. ساختن تصاویر دیپ فیک غیرقانونی نیست.
قوانین اسکاتلند درحال حاضر به پلیس اجازه میدهد در این موارد اقدام به تحقیق و بررسی کنند اما قوانین فعلی انگلستان و ولز چنین اجازهای نمیدهند.
لایحه امنیت در فضای مجازی که در حال حاضر در مجلس اعیان بریتانیا در حال بررسی است به اشتراک گذاشتن تصاویر پورن دیپ فیک که بدون رضایت فرد باشد را ممنوع خواهد کرد.
پروفسور مک گلین میگوید: «بهروز کردن این لایحه تا همینجا هم خیلی دیر شده است. اگر قرار باشد این لایحه تبدیل به قانونی واقعاً مفید و مؤثر شود باید بهطور مشخص از خشونت علیه زنان و دختران در آن نامبرده شده و به آن اولویت داده شود. باید اقداماتی در نظر گرفته شود تا بتوان مطمئن شد پلتفرمهای فضای مجازی این مسئله را جدی میگیرند.»
وزارت علوم، نوآوری و تکنولوژی که مسئول این لایحه است به بیبیسی گفت احتمالاً این لایحه امسال بهعنوان قانون به تصویب خواهد رسید.
خانم موریس میگوید در مستندش سعی میکند سؤالهایی مطرح کند. او میگوید: «من هیچ راهحلی ندارم اما واقعاً معتقدم این موضوعی است که باید به آن توجه کنیم.»
او میگوید نمیتوان اهمیت فیلمهای مستند را دستکم گرفت: «این فیلمها دریچهای به زندگی دیگران باز میکنند.»
و ادامه میدهد: «فکر میکنم به دلیل شبکهها مجازی ما بسیار روی تجربههای خودمان و طوری که میخواهیم خود را به نمایش بگذاریم متمرکزشدهایم.»
«بسیار مهم است به اینکه دیگران چطور زندگی میکنند و چطور جهان را تجربه میکنند فکر کنیم.»
ncG1vNJzZmivp6x7o67CZ5qopV%2BlsrO%2FyJqlaK%2Bfp7mlecWemK2toprAboKUcmdwaGhp